Out of Africa : รักที่ริมขอบฟ้า

Rating:	★★★★★
Category:	Movies
Genre:	Drama

ยังไม่เคยดูหนังเรื่องนี้ แต่ก็ได้ DVD หนัง Out of Africa (1985) หรือ “รักที่ริมขอบฟ้า” มาไว้ในครอบครองนานจนลืม เพิ่งมานึกได้ว่าอยากดูก็สองสามวันนี้เอง แล้วก็ไม่รู้เป็นอะไร ดูไปถึง Chapter ที่ 7 ก็หยุดไว้ก่อน แล้วไปค้นหนังสือ “รักที่ริมขอบฟ้า” ซึ่งแปลโดย สุริยฉัตร ชัยมงคล นักแปลมหากาพย์ผู้ล่วงลับ ซึ่งก็ได้มาครอบครองตั้งแต่ปี 2000 แล้วก็ยังไม่ได้ลงมืออ่านจริงจัง (ตามเคย) แค่เปิดชิมไปนิดๆ หน่อย (ก็ตอนนั้นรู้สึกว่าอ่านยากจัง-เพราะเขาแปลแบบประโยคต่อประโยค มีคอมมา โคลลอนก็แปลมาตามโครงสร้างประโยคต้นฉบับเลย) มาอ่านจริงจัง อ่านถึงบทที่ 2 ก็วางหนังสือ

ไม่รู้ว่าเพี้ยน หรือสมาธิสั้น..ก็อิฉันแค่อยากจะรู้ว่าหนังเล่าเรื่องเหมือนหนังสือไหม แค่นั้นเอง
พอเริ่มจับทางได้ว่า อ๋อ หนังสือเล่าเรื่องแนวนี้ ส่วนหนังเล่าอีกแนว เลยกลับมาเปิดหนังดูจนจบแบบฟูมฟายน้ำหูน้ำตา เมื่อคืนวานนี้เอง

หนังเรื่องนี้สร้างจากหนังสือที่ บารอนเนส Karen Blixen (Meryl Streep) เขียนขึ้นเมื่อกลับสู่เดนมาร์ก เมืองมาตุภูมิ หลังจากที่เธอเดินทางไปใช้ชีวิตในเคนยาเป็นเวลาทั้งหมด 23 ปี

เรื่องราวที่หนังเล่าจึงเป็นชีวิตครบรสของผู้หญิงคนหนึ่ง ซึ่งความรัก ความฝัน ความตั้งอกตั้งใจ ความมานะบากบั่น แล้วเธอก็มีใจสู้ สู้ยิบตาอย่างน่านับถือจริงๆ

เรื่องเริ่มจากวัยสาว คาเรนเป็นสาวเดนมาร์กจากครอบครัวมีอันจะกินที่อยากแต่งงานเพราะอยากออกจากบ้าน โดยไม่สนว่าจุดหมายจะเป็นที่ไหน ศรีลังกาหรือออสเตรเลียก็จะไป ขอให้ได้ไป เมื่อคนรักบารอนของเธอไม่ยอมแต่งงานด้วย เธอจึงยื่นข้อเสนอในการแต่งงานกับเพื่อน ซึ่งเป็นน้องชายของคนรัก ผู้กำลังถังแตกว่า แต่งกับเธอเสีย แล้วจะได้เงินไปทำฟาร์มโคนมที่เคนยา

คาเรนแต่งงานและเป็นบารอนเนสในวันที่เดินทางถึงเคนยา แต่เมื่อถึงบ้าน บนโต๊ะดินเนอร์ เธอกลับได้รู้ว่าบารอนผู้สามีเปลี่ยนแผนจากการเลี้ยงวัวนม (ซึ่งเธอคงจะมีทักษะมากกว่า) ไปเป็นปลูกกาแฟ (ซึ่งเธอปลูกไม่เป็น แถมยังไม่เคยมีใครปลูกกาแฟได้ผลดีในพื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเลขนาดนี้มากก่อน) เสียแล้ว

และก่อนที่เธอจะได้หัวเสียกับเขา สามีก็เก็บของออกไปล่าสัตว์ตั้งแต่เช้าวันรุ่งขึ้น

เป็นอันว่าคาเรนถูกทอดทิ้งตั้งแต่แรก ต้องแนะนำตัว และทำความรู้จักกับสภาพแวดล้อมแปลกใหม่ด้วยตัวเอง เรียนรู้ว่าควรทำตัวอย่างไร บริหารจัดการ และแก้ปัญหาในไร่ รวมทั้งดูแลความเป็นอยู่ของคนของเธอให้อยู่ดีมีความสุข มีการศึกษา ซึ่งก็ยังดี เพราะเธอยังมีการช่วยเหลือจากคนรับใช้ชาวพื้นเมืองผู้นับถือศาสนาอิสลามชื่อ ฟาราห์

คาเรนรักชีวิตทิวทัศน์ แสงอาทิตย์ สายลม หยาดฝนในแอฟริกา รักความหลากหลายอันแตกต่างแห่งชาวพื้นเมืองที่อยู่รายรอบตัว เธอรักชีวิตที่นี่ ความรักนี้ของเธอยิ่งใหญ่เสียจนแม้จะถูกชายที่ได้ชื่อว่าสามีทอดทิ้ง หรือประสบโชคร้ายจากการทำไร่กาแฟ เธอก็ยังมีแรงทน ทนที่จะสู้ไป

อีกรักของคาเรนมีให้ชายชื่อ Denys Finch Hatton (Robert Redford) ชายหนุ่มแห่งอิสรเสรีผู้ฉลาดและร่ำรวยอารมณ์ขัน ซึ่งดูเหมือนจะปรากฏตัวในยามหัวใจของเธอต้องการกำลังใจเพื่อให้เดินผ่านพ้นปัญหาเสมอ นับตั้งแต่ครั้งแรก ระหว่างที่เธอรู้สึกอ่อนไหว ไม่มั่นใจ กับดินแดนใหม่ ท่ามกลางแวดล้อมของผู้คนต่างภาษา เธอพบเขาครั้งแรกเมื่ออยู่บนรถไฟสู่ไนโรบี ระหว่างกำลังอ้างว้างเพราะสามีออกจากบ้านทิ้งให้อยู่ลำพังนานวัน เขาก็ปรากฏตัว แล้วมอบนกหวีดเพื่อตอบแทนเรื่องเล่าแสนสนุกที่เธอจัดให้ในค่ำคืนที่เขาและเพื่อนแวะมาค้างแรม เข็มทิศนำทางที่เขามอบให้เมื่อเธอกำลังหลงทางในทะเลทรายกว้างใหญ่แห่งแอฟริกา รวมทั้งทิวทัศน์แสนงามของแอฟริกาจากมุมมองของพระเจ้าที่เขานำเธอไปชม

ใช่แล้ว คาเรนกับเดนนิสรักกัน ตั้งแต่คาเรนยังเป็นภรรยาของบารอนนั้นแน่ะ แต่แม้จะหย่าขาดจากบารอนแล้ว ทั้งสองก็ยังเป็นคู่รัก โดยไม่ได้เปลี่ยนเป็นคู่สมรส

เดนนิสบอกว่า “I’m with you because I choose to be with you” กระดาษแผ่นเดียวไม่ได้ทำให้เราอยู่ใกล้กันมากขึ้น หรือทำให้ผมรักคุณมากขึ้น

ใช่แล้ว แม้จะรักคาเรนแค่ไหน แต่เดนนิสเหมือนมาไซ คือมีชีวิตอยู่ในวันนี้ และจะอยู่ไม่ได้ หากไร้ซึ่งอิสรเสรี

แม้จะทำใจมาตั้งแต่แรก เพราะรู้ และเข้าใจธรรมชาติของผู้ชายคนนี้ แต่แม้คุณจะเป็นคาเรน นี่ย่อมนับเป็นเรื่องยากสำหรับคุณ ที่จะทำความเข้าใจได้ว่า...ถ้ารักฉัน ทำไมไม่อยู่กับฉัน ทำไมไม่เคียงข้างฉันในยามที่ฉันต้องการคุณ

ช่วงเวลาที่ได้ใช้ร่วมกัน คาเรนตั้งใจจะให้เป็นช่วงเวลาอันสวยงาม มันจึงไม่ถูกรบกวนด้วยการปรับทุกข์ ฟูมฟายว่าราคากาแฟตก ปีนี้ฝนมากไป หรืออีกไม่นานความสวยงามของแอฟริกาจะถูกบุกรุกจากผู้มาเยือน และอาจจะเป็นด้วยเหตุนี้เองที่ทำให้เกิดรอยร้าวในความสัมพันธ์อันแสนงามนี้ พร้อมๆ กับรอยร้ายของชีวิตในแอฟริกาของคาเรน

ปีสุดท้ายของชีวิตในแอฟริกา เกิดไฟไหม้โรงคั่วและโกดังเก็บเมล็ดกาแฟ ผลผลิตตลอดทั้งปี ในปีที่เมล็ดกาแฟได้ราคาดีวอยวายไปในกองเพลิง คาเรนหมดปัญญาหาเงินมาจ่ายดอกเบี้ยธนาคารแล้ว ไม่มีทางออกสำหรับเธออีกแล้ว นอกจากขายสมบัติทั้งหมด ใช้หนี้ แล้วกลับเดนมาร์ก

ยังเหลือภาระรับผิดชอบยิ่งใหญ่ (ซึ่งทำให้อิฉันน้ำตาตก) อีกเรื่อง คือการหาที่ดินผืนหนึ่ง เพื่อให้ชาวพื้นเมืองที่เคยทำงานให้เธอได้ย้ายไปอยู่ด้วยกัน คาเรนคุกเข่าลงขอร้องให้ข้าหลวงผู้ดูแลอาณานิคมแอฟริการับปาก แต่ผู้ที่ยืนขึ้นเพื่อรับปากเธอกลับเป็นสุภาพสตรีผู้เป็นภรรยาของท่านข้าหลวง

ถ้าคาเรนจากไปโดยทิ้งแอฟริกาและเดนนิสไว้เบื้องหลัง เธอจะกลับมาที่นี่เพื่อเยี่ยมเยียนคนรัก และดินแดนที่เธอแสนรักสักครั้งไหมนะ? อิฉันลองคิดดูประสาคนงี่เง่า เพราะว่าเรื่องที่หนังเล่าคือ ทั้งๆ ที่สัญญาว่าจะไปส่งลงเรือกลับเดนมาร์ก แต่คาเรนกลับสูญเสียเดนนิสไปอย่างไม่มีวันกลับ ก่อนหน้าวันที่เขาสัญญาจะมารับนั้นเอง

แทนที่จะเป็นคาเรน ผู้ถูกฝัง ณ เนินเขาที่เธอปรารถนาจะถูกฝังอยู่ (ดังที่คุณได้เห็นในภาพโปสเตอร์) กลับเป็นคนที่เธอรักที่สุดซึ่งทอดกายนอนหลับอยู่ตรงนั้น เพื่อที่จะเฝ้ามองภูมิประเทศแสนงามแห่งแอฟริกาตลอดไป

คาเรนจากแอฟริกาในปี 1931 แล้วเธอไม่ได้กลับมาอีก
เป็นไปตามคำพูดของเดนนิส ที่ครั้งหนึ่งเคยเหน็บเธอ ซึ่งขณะนั้นรู้สึกผูกพันกับสิ่งต่างๆ ในแอฟริกามามาย จนกลายเป็นความทุกข์ เขาบอกว่า

“เราไม่ได้เป็นเจ้าของอะไรเลย
เราแค่ผ่านมาเท่านั้น”




บันทึก
• Out of Africa กำกับโดย Sydney Pollack ยาวประมาณ 2 ชั่วโมง 40 นาที ยาวมากๆ แต่ไม่ยักเป็นหนังที่ดูแล้วหลับแฮะ
• หนังเรื่องนี้รวบรางรางวัลมาได้ถึง 28 รางวัล ในจำนวนนี้เป็นออสการ์ 7 รางวัล รวมทั้งรางวัลภาพยนตร์ยอดเยี่ยม แต่ไม่มีรางวัลนักแสดงชาย หรือหญิงยอดเยี่ยมนะจ๊ะ
• ว่ากันว่าสตรีไทยบางคน ซื้อตั๋วเข้าชมหนังเรื่องนี้ซ้ำๆ ถึง 12 รอบทีเดียว
• หนังเรื่องนี้ถ่ายภาพได้สวยจริงๆ บทดัดแปลงก็เริ่ดมาก จัดน้ำหนักและสัดส่วนได้สมดุลจริงๆ อิฉันชอบไดอาล็อกมากๆ
• เขาจัดบ้านคาเรนน่าอยู่มาก ชอบวีรันดาที่มีเก้าอี้หวายพร้อมเอนกายมากที่สุด
• 14-15 ปีก่อน ป้าสตรีพสวยเหลือเกิน โครงหน้าเธอดูแกร่งสมกับเป็นคาเรน สำเนียงที่ทำให้พูดภาษาอังกฤษไม่ชัดนั่นก็เยี่ยมจริงๆ
• สำหรับโรเบิร์ต เรดฟอร์ด เจ้าของดวงตาสีฟ้าคู่นั้น อิฉันมีความรู้สึกว่าบุคลิกของตัวละครที่พี่แกเล่นนั้น เหมือนในชายกระซิบม้า (The Horse Whisperer) มาก มันนิ่ง เหงา โดดเดี่ยว แต่อ่อนโยน ดึงดูดหัวใจสาวชะมัด ยิ่งเสน่ห์ดึงดูดบรรดาสตรีมีสามีแล้วนี่ ตัวละครสองตัวนี้กินกันไม่ลงเลยนะฮะ (ฮา) เรดฟอร์ดเล่นเป็นเดนนิสได้เด็ดขาดมาก ไม่รู้ถ้าให้คนอื่นเล่น อิฉันจะรู้สึกเคารพความรักอิสระของเดนนิสโดยไม่มีข้อกังขาใดๆ อย่างนี้ไหม
• ความรู้สึก และความสัมพันธ์ ระหว่างคาเรนและเดนนิสน่าศึกษามาก มันเกิดขึ้นกับชายหญิงที่มีวุฒิภาวะแล้ว ที่เคารพในกันและกัน แต่ก็ซื่อสัตย์ต่อความรู้สึกที่มีต่อกันและกันด้วย
• เชื่อว่า Out of Africa จะเป็นหนังอีกเรื่องที่คิดถึง อยากดู และดูได้ซ้ำแล้วซ้ำอีก ขอบคุณทุกคนมาก ที่ทำหนังเรื่องนี้มาให้ดู
• อยากอ่าน “รักที่ริมขอบฟ้า” เร็วๆ จัง อยากรู้ว่าจะรู้สึกถึงบุคลิกของตัวละครเหมือนกับที่รู้สึกจากในหนังไหม