ชุดประดาน้ำและผีเสื้อ

Rating:	★★★★★
Category:	Books
Genre:	Biographies & Memoirs
Author:	ฌ็อง-โดมินิก โบบี้ แปลโดยวัลยา วิวัฒน์ศร

ดูเหมือนคนเราจะเริ่มตระหนักถึงคุณค่าของสิ่งที่ตัวเองมีอยู่ ต่อเมื่อได้เสียมันไปแล้ว

วันที่ยังมีประสาทสัมผัสครบทั้งห้า มือเท้ายังทำงานตามใจสั่ง จับจังหวะ และเคลื่อนไหวได้เร็วเท่าความคิด เราคงไม่มีทางรู้ได้เลยว่าถ้าในวันรุ่งขึ้น เพียงอะไรสักอย่างในร่างกายไม่ยอมทำงานตามที่มันควรทำ ชีวิตเราจะเปลี่ยนเป็นอย่างไร มีปัญหาแค่ไหน และเรายังจะใช้ชีวิตเหมือนเดิมได้ไหม

ก่อนวันที่ 8 ธันวาคม 1995 ฌ็อง-โดมินิก โบบี้ คือบรรณาธิการนิตยสาร Elle วัย 43 ปี ที่ใช้ชีวิตปกติ คือ เช้ากินโกโก้ร้อน จูบเมีย ไปทำงาน แก้ปัญหาประสาบรรณาธิการนิตยสาร ตกเย็นก็ไปรับลูกชายจากบ้านแม่ของเขาเพื่อจะไปใช้เวลาวันสุดสัปดาห์ด้วยกัน

แม้อุบัติเหตุเส้นเลือดในสมองแตกในวันนั้นไม่รุนแรงถึงแก่ชีวิต แต่การรอดมาได้ในร่างกายที่กลายเป็นอัมพาตทั้งตัว เหลืออวัยวะที่สั่งให้ขยับได้เพียงอย่างเดียวคือเปลือกตาข้างซ้ายนั้น บางที ตายไปเสียอาจจะี่สบายกว่า

คิดดูเถิด คนที่ยังมองเห็น ได้ยิน ได้กลิ่น มีความคิด มีความรู้สึก เจ็บ ร้อน และหนาว แต่พูดไม่ได้ ควบคุมกล้ามเนื้อบนใบหน้าไม่ได้ แม้แต่การกลืนกินก็ทำไม่ได้ และแทบจะสื่อสารกับใครไม่ได้เลยนั้น มีชีวิตอยู่อย่างทรมานแค่ไหน

โบบี้ยังมีชีวิต แม้จะถูกจองจำอยู่ในชุดประดาน้ำหนักอึ้ง รัดรึง แต่ความคิดของเขาโบยบินเสรีได้เช่นเดียวกับผีเสื้อตัวน้อย ดังใจความที่เขาเล่าไว้ในหนังสือเล่มนี้ ซึ่งเขียนขึ้นโดยมีผู้ช่วยที่จะไล่ตัวอักษรตามลำดับที่ใช้มาก-น้อย ในภาษาฝรั่งเศสให้เขาฟัง แล้วเขาจะเลือกด้วยสัญญาณของการกะพริบเปลือกตาซ้าย

ไม่ใช่แค่ไม่ยอมแพ้แก่ชุดประดาน้ำ ผีเสื้อตัวน้อยของโบบี้ยังใช้ความเพียรพยายามซ้ำแล้วซ้ำเล่า มากแค่ไหนก็ไม่รู้ เพื่อที่จะเล่าเรื่องราวเหล่านี้ให้เราฟัง เรื่องราวที่เป็นภาพสะท้อนของความสุข-ทุกข์ ความรัก มิตรภาพ สิ่งล้ำค่าในชีวิตของผู้ชายคนหนึ่ง รวมทั้งความทรงจำที่ช่วยให้เขามีชีวิตอยู่ต่อได้แม้ไม่มีอิสรภาพจะเคลื่อนไหวและสื่อสารกับคนอื่นดังใจ

หนังสือเล่มนี้ไม่ได้มีแต่เรื่องเศร้าอย่างที่คิด (คิดมาหลายปี เลยไม่ยอมอ่านเสียที) เพราะในนี้มีแรงบันดาลใจให้ฉันซึ่งปัจจุบันยังมีชีวิต และยังสั่งให้ร่างกายทำได้ทุกอย่างตามที่คิด อยากใช้ชีวิตทุกวินาทีอย่างมีค่า อยากลิ้มรส เมื่อลิ้นยังได้รส-สูดดม กลิ่นรอบตัว-กอด เมื่อยังมีโอกาสกอด-ลูบไล้ เพื่อจดจำความรู้สึกจากสัมผัส- ชื่นชมเมื่อตายังมองเห็น และอยากจะคิดดี พูดดี ทำดี กับคนที่ฉันรักเมื่อยังมีโอกาสใช้ชีวิตด้วยกัน (...จริงๆ นะ)

ขอบคุณที่ฉันยังมีชีวิต ขอบคุณที่คุณยังมีชีวิต
เพราะเมื่อยังมีชีวิต เรายังมีโอกาส



บันทึก
• “..เตโอฟีล ลูกชายของผมนั่งเรียบร้อยอยู่เบื้องหน้า ใบหน้าของเขาห่างจากใบหน้าผมเพียงห้าสิบเซ็นต์ แล้วผม พ่อของเขา ไม่มีแม้แต่สิทธิ์ที่จะเอามือลูบผมดกหนาของเขา สัมผัสต้นคออันอ่อนนุ่ม กอดรัดร่างน้อยๆ อันอบอุ่นและลื่นเรียบของเขาให้แนบแน่น จะให้พูดว่าอย่างไร มันเหี้ยมโหด อยุติธรรม สุดจะทนทาน หรือน่าสะพรึงกลัวกันแน่ ทันใดนั้นผมรู้สึกเหมือนด่าวดิ้นสิ้นใจ น้ำตาท่วมท้น มีเสียงดังลั่นอันเกิดจากอาการจุกเสียดเปล่งออกจากลำคอของผมจนเตโอฟีลตัวสั่น อย่ากลัวไปเลยเด็กเอ๋ย พ่อรักเจ้า..” ช่างเป็นวรรคมีชีวิตจิตใจอะไรอย่างนี้
• สำนักพิมพ์ผีเสื้อทำงานประณีตมาก ทั้งรูปเล่ม ความพิถีพิถันในการแปล พิสูจน์อักษร (ไม่มีตัวสะกดผิดเลย) และพิมพ์ เชื่อว่าเชิงอรรถที่ผู้แปลอุตส่าห์จัดทำไว้ท้ายเล่ม ดีไม่ดีจะใช้เวลาพอๆ กับการแปลหนังสือทั้งเล่มด้วยซ้ำ
• ชอบเล่มเล็กๆ จับถนัด สีกระดาษสบายตา font สวน point ใหญ่ อ่านง่าย ทั้งยังไม่มีภาพประกอบรกรุงรังที่จะมาตีกรอบจำกัดจินตนาการคนอ่าน
• แม้ไม่มีอุปสรรคทางร่างกาย ฉันก็เชื่อว่าคนเราทุกคนมีชุดประดาน้ำของตัวเอง แต่ถ้าผีเสื้อของเรายังมีชีวิต ก็จะพาเราโบยบินออกไปจากความหนักอึ้งที่ครอบทับอยู่นี้ได้ อย่ายอมแพ้ง่ายๆ แล้วกัน
• สุดท้ายนี้ไม่ลืมขอบคุนอ้น เจ้าของหนังสือ และเอ๋ คนให้ยืมหนังสือ สองคนนี้กำลังจะได้พบกับอัศจรรย์ของการมีชีวิต (ใหม่) แล้ว